Mùa đông khiến số ca nhiễm COVID-19 tại Mỹ tăng mạnh. Trong tình cảnh đó, một hệ miễn dịch khoẻ mạnh có vai trò rất quan trọng trong việc loại bỏ cảm cúm, các chứng cảm lạnh mùa đông khác, cũng như các biến thể COVID-19 như Delta và Omicron.
Không có gì ngạc nhiên khi giới marketing đang cố gắng tận dụng mối quan tâm ngày càng lớn của mọi người về vấn đề trên. Có cả một ngành tiểu thủ công nghiệp dành cho các sản phẩm nhai, thuốc viên và bột có khả năng “tăng cường” hoặc “hỗ trợ” hệ miễn dịch.
Một số người thậm chí còn cho rằng chỉ cần ăn uống lành mạnh và tập luyện tích cực là đủ để chống lại bệnh tật. Liệu những nhận định trên có chính xác?
Chiến lược tốt nhất để có một sức khoẻ tốt
Tác giả bài viết đã tham vấn giáo sư Michael Starnbach, một nhà vi sinh học của Trường Y học Harvard, nhằm tìm hiểu những cách hữu hiệu để giữ sức khoẻ tốt vào mùa đông.
Theo ông: “Tiêm phòng đầy đủ, tỉnh táo trước các sản phẩm ‘tăng cường miễn dịch’ và tránh xa những nơi không bắt buộc đeo khẩu trang là những chiến lược tốt nhất”. Đây là lý do tại sao những cách trên hữu hiệu:
Tiêm vắc-xin ngừa COVID-19
Tiêm phòng COVID-19 và tiêm mũi nhắc lại, cùng với các chủng ngừa được đề nghị khác là phương pháp tốt nhất để tăng cường phản ứng miễn dịch.
Hãy xem việc tiêm phòng như một cách để hệ thống miễn dịch của bạn “lách luật”. Khi vi-rút xâm nhập vào cơ thể, hệ thống miễn dịch sẽ chống lại chúng. Nhưng trước tiên, hệ miễn dịch cần phải biết thứ nó đang tấn công là gì. Quá trình này tốn khá nhiều thời gian, và trong lúc đó vi-rút đã sinh sôi bên trong cơ thể bạn rồi.
Vắc-xin cho hệ miễn dịch một cơ hội để ‘làm quen’ với các tác nhân gây bệnh vô hại trước. Khi vi-rút thực sự xâm nhập vào cơ thể, hệ miễn dịch sẽ phản ứng nhanh nhằm chống lại chúng. Do đó, người đã tiêm vắc-xin sẽ không có triệu chứng bệnh hoặc tránh được các biến chứng nghiêm trọng. Mũi tăng cường sẽ giúp duy trì các phản ứng miễn dịch.
Bạn vẫn có thể mắc bệnh sau khi tiêm vắc-xin, tuy nhiên, hệ miễn dịch của bạn sẽ có thể tiêu diệt virus nhanh hơn, dẫn đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng hoặc đe doạ tính mạng. “Ta nên tiêm đủ vắc-xin và liều tăng cường để giảm khả năng bệnh diễn biến nặng”, giáo sư Starnbach chia sẻ.
Luôn tỉnh táo trước thông tin
Rất nhiều công thức vitamin và chế phẩm sinh học tuyên bố rằng chúng có tác dụng tăng cường hoặc hỗ trợ hệ thống miễn dịch. Mặc dù một số ít tuyên bố là đúng, phần còn lại đều sai sự thật. Ví dụ, vitamin đúng là có hỗ trợ hệ miễn dịch, nhưng chỉ ở những người bị thiếu hụt vitamin. Những người khoẻ mạnh sẽ không cảm nhận được bất kỳ thay đổi nào.
Lợi khuẩn cũng có nhiều tiềm năng. ‘Tiểu vũ trụ’ vi sinh vật trong đường ruột bạn (hệ vi sinh đường ruột) đóng vai trò rất quan trọng với miễn dịch. Dù vậy, các chuyên gia không có đủ thông tin về vai trò của chúng để tạo ra một sản phẩm có thể điều chỉnh hệ vi sinh vật nhằm tăng cường khả năng miễn dịch. Điều đó có thể thay đổi trong thập kỷ tới – nhưng hiện tại thì hãy giữ sự tỉnh táo nhất định về các tuyên bố về lợi khuẩn, giáo sư Starnbach nói.
Đeo khẩu trang
Cuối cùng, không có biện pháp nào tốt hơn trong việc giữ gìn sức khỏe ngoài tránh hoàn toàn việc tiếp xúc với vi-rút. Dù hầu hết mọi người đều không thích việc đeo khẩu trang, nó giúp giảm nguy cơ lây lan COVID-19 (và một số loại virus khác) cho những người chưa được tiêm chủng, bao gồm cả trẻ em chưa đủ điều kiện tiêm và những người bị suy giảm miễn dịch.
Giáo sư Starnbach cho biết những người bị suy giảm miễn dịch không được vắc-xin bảo vệ đầy đủ. Khẩu trang có hiệu quả tốt nhất khi tất cả mọi người đều đeo. Ông cho rằng: “Bây giờ ta biết rõ rằng cách tốt nhất để hạn chế nguy cơ lây truyền COVID-19 cho người chưa được tiêm phòng là đeo khẩu trang trong không gian kín.”
Thực hiện những thói quen tốt cho sức khoẻ
Còn việc tập thể dục và có một chế độ dinh dưỡng tốt thì sao? Liệu chúng có vai trò gì trong việc hỗ trợ hệ miễn dịch không?
Câu trả lời là có. Có thêm chiến lược để cải thiện sức khỏe của bạn không bao giờ là thừa thãi. Những người khỏe mạnh có khả năng chống lại bệnh tật cao hơn, và thường sẽ chống chịu hơn nếu họ bị nhiễm bệnh. Những thói quen tốt cho sức khỏe sẽ giúp hệ miễn dịch của bạn hoạt động hiệu quả nhất. Tập thể dục và có một chế độ dinh dưỡng tốt không phải là những thói quen duy nhất có lợi. Bạn cũng nên ngủ đủ giấc, ngủ kỹ và kiểm soát mức độ lo âu của mình. Thiếu ngủ và lo âu mãn tính có thể làm suy giảm chức năng miễn dịch.
Nhưng nếu bạn muốn tránh mắc phải COVID-19 và các loại virus khác, các hình thức này chỉ nên là biện pháp hỗ trợ. Tiêm phòng và các biện pháp bảo vệ khác vẫn phải nên được ưu tiên.
Lưu ý:
Những nội dung đăng tải trên Watsup đều mang mục đích hỗ trợ độc giả. Vui lòng xem kỹ ngày của lần nội dung cập nhật gần nhất (nếu có) đồng thời không dùng những thông tin này để thay thế cho lời khuyên từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế của bạn.
